Ψηφιοθήκη ΑΠΘ, Ζαγοριτσάνη προς το Υπουργείο Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαίδευσης, Αθήνα, [Δακτυλόγραφο (αντίγραφο) εγγράφου δασκάλων προς το Υπουργείο Εκκλησιαστικών και της Δημόσιας Εκπαίδευσης. Σειρά : Β. Γλωσσοεκπαιδευτικό Αρχείο, φάκελος Β-2 Εκπαιδευτική μεταρρύθμιση, υποφάκελος Β-2 2.Γνώμες εκπαιδευτικών για τη μεταρρύθμιση (1917-1920)], 14/06/1919
Απόσπασμα: Λίθινο κιονόκρανο, με τετράπλευρο άβακα, κυκλικό εχίνο και σώμα ισοϋψές του εχίνου. Έχει τομή ευθύγραμμου τριπλού κυματίου. Προέρχεται από τη Βασιλειάδα, θέση Κουρούλιστα, κοντά στο ναό του Αγίου Αθανασίου και παραδόθηκε στο Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς. Παραδόθηκε από τον Η. Κίτσιο. Archaiologikon deltion, p. 796, Volume 52,Partie 2, Numéro 2, Hypourgeio Politismou, 2003]
(Βουλγάρικα) Απόσπασμα που αναφέρεται η συμμετοχή της κομμουνιστικής ομάδας: Η Σερβία στέλνει παρτιζάνους στο Βίτσι [όρος Βέρνο], κάνει μεγάλη προπαγάνδα. Για μας είτε φυλακή είτε παρτιζάνοι στα βουνά με τους Σερβομάνους κομμουνιστές. Άλλο δρόμο δεν έχουμε. Έτσι λόγω της Σέρβικης πολιτικής καταστράφηκε εντελώς το χωριό, έκανε το κέφι στούς ΈλληνεςΑπό: [1]Blagoy Shklifov και Εκατερίνα Shklifova, Bulgarian dialect texts from Aegean Macedonia, Sofia, 2003, p. 97
Ιστολόγιο Ιστορικά Καστοριάς: Η εκπαίδευση κατά την Τουρκοκρατία (μέρος 2ο). Τα αλλόγλωσσα σχολεία Απόσπασμα: Το 1869 στέλνεται στη Βασιλειάδα (Ζαγορίτσανη) δάσκαλος από τη Βουλγαρία, ο οποίος ξεκινά το προπαγανδιστικό έργο του. Εδώ, λειτουργούσε ήδη ελληνικό σχολείο και έπειτα ιδρύθηκε και δεύτερο, καθώς υπήρχε μια ακμάζουσα ελληνική κοινότητα. Η βουλγάρικη οργάνωση όμως έθεσε ως στόχο να μετατρέψει τη Βασιλειάδα σε κέντρο της βουλγαρικής προπαγάνδας στην Καστοριά, στέλνοντας δασκάλους και ιερείς, που δρούσαν ως πολιτικοί πράκτορες. Έτσι, η κατάσταση άλλαξε κατά τον ένοπλο αγώνα, όπου υπήρχαν εδώ δύο βουλγάρικα σχολεία και ένα ελληνικό. Ποτέ όμως δεν επιτεύχθηκαν πλήρως οι βουλγάρικες επιδιώξεις και το χωριό παρέμεινε μικτό μέχρι την απελευθέρωση. Το 1878, ο Τ. Πόποφσκι μετατρέπει πραξικοπηματικά το ελληνικό σχολείο του Δενδροχωρίου (Ντέμπενη) σε βουλγάρικο, ενώ αργότερα ιδρύεται και δεύτερο. Στα 1883 υπήρχαν μόλις 10 βουλγάρικα σχολεία σε Καστοριά, Άργος Ορεστικό, Βασιλειάδα, Δεντροχώρι, Βαψώρι, Βέργα, Μακροχώρι, Τρίβουνο και Κρανιώνα.
