Analysis of information sources in references of the Wikipedia article "Gorals" in English language version.
[...]pomiędzy XVI a XVIII wiekiem wiele osób z terenu Polski osiedlało się w tych słowackich regionach, przynosząc ze sobą swój język i gwarę.
Pierwsi śmiałkowie wędrowali ku Tatrom z Małopolski doliną Raby, przez dzisiejszą Mszanę Dolną, potem w poprzek Gorców ku wsiom Niedźwiedź i Obidowa, by połączyć się w Klikuszowej z trasą dzisiejszej zakopianki.
Przed 1234 r. musieli być tu ludzie, skoro przywilej dla Teodora Gryfity z rąk Henryka Brodatego wymienia już jakieś nazwy. Osadnicy ci składali się zapewne z elementu przestępczego, który wybrał niedostępne tereny górskie dla ukrycia się przed sprawiedliwością.
Zetknięcie miejscowych z Wołochami było szorstkie. Długosz opisywał ich jako ludzi prymitywnych, brutalnych i skorych do rozboju.
Gorali, podobne ako Rusíni, žijú na oboch stranách štátnej poľsko-slovenskej hranice[...] Je to veľmi vzácna a zvláštna subskupina v tom, že jej jazyk pripomína skôr poľštinu s istými prvkami slovenčiny[...]
W XIII w. na ziemiach polskich zaczęli się pojawiać Wołosi, osadnicy z Bałkanów, którym udało się ujarzmić Karpaty i wprowadzić tu gospodarkę pasterską.
Formalnie osadnictwo na prawie wołoskim polegało na przejmowaniu pasterskich form prawnych i gospodarczych. Mieszkańcy nowo zakładanych wsi płacili czynsz w naturze, oddając panu między innymi po jednej owcy z każdej hodowanej dwudziestki.
Górale podhalańscy jako odrębna grupa zaczęła kształtować się w XIV wieku.
Górale z Podhala zawsze uważali Jana Pawła II za swojego. Choć urodził się on w Wadowicach, oddalonych kilkadziesiąt kilometrów od Podhala, to dla górali Karol Wojtyła zawsze był "synem gór".
Karpaty były od XV w. zasiedlane przez ludność wołoską, która na północnych stokach polonizowała się, na południu ulegała wpływom słowac.
Od XV w., oprócz ludności polskiej, na Podhale zaczęła napływać ludność pochodzenia rumuńskiego – Wołosi. Zajmowali się oni wypasem bydła i owiec.
Od XV w., oprócz ludności polskiej, na Podhale zaczęła napływać ludność pochodzenia rumuńskiego – Wołosi. Zajmowali się oni wypasem bydła i owiec.
Nowi przybysze sprowadzili na te tereny inne niż osadnicy z nizin sposoby gospodarowania. W ten sposób wywodząca się z Małopolski gospodarka folwarczna wzbogaciła się o tradycyjne formy chowu zwierząt w górach, rządzące się innym prawem i odmienną obyczajowością. W tym spotkaniu dwóch kultur rolniczych wiodącymi pozostały sposoby gospodarowania przyniesione z nizin, w jakimś tylko zakresie dostosowane do lokalnych warunków siedliskowych i wołoskich systemów chowu zwierząt gospodarskich w górach.
Highlander slang is a Polish language dialect, that contains plenty of Polish archaisms and many words from Slovak, Hungarian and Balkan languages.
