Olio Aert de Gelderena, 1675; Buenos Airesko Arte Ederren Museo Nazionalean gordetako eta erakutsitako koadroa; Mario Hirschen dohaintza, 1983 (Jorge Glusberg, Obras maestras del Museo Nacional de Bellas Artes, Buenos Aires: MNBA, 1996, 38. or.). Esteren liburua da pintura horren inspirazio literaioa: «Mardokeok idatzi zuen: [...] eta gutunak bidali zizkien Asuero erregearen probintzia guztietan zeuden judu guztiei, hurbilekoei eta urrunekoei, urte bakoitzeko Adarren hilaren hamalaugarren eta hilabete bereko hamabosgarren eguna ospatzeko aginduz, juduak beren etsaiekin bakean egon ziren egunen gisa, eta tristura alaitasun bihurtu zen hilabete gisa, eta dolua jaiegun gisa, oturuntza eta gozamen egun bihur zitzaten, bakoitzak bere auzoari opariak bidaltzeko egunean, eta behartsuei opariak emateko egun gisa». (Ester 9:20-22). Aert de Gelderren lana, batzuetan, «Ester eta Mardokeo Purimeko lehen gutuna idazten bezala ezagutzen da». (MNBA Obra 8643). MNBAk emandako informazioaren arabera, Aert de Gelderrek behin baino gehiagotan tratatu zuen Esterren historia, Holandan XVII. mendean ezaguna izan zelarik. Herbehereetako herriak, garai hartan, Antzinaroko juduek etsaien aurka egiten zuten uztarri espainiarraren aurkako borroka propioa alderatzen zuen. Esteren liburuak gazte judu batek Asuero (Xerxes) errege persiarraren aurrean bere herriaren sarraskia saihesteko nola parte hartu zuen kontatzen du. Sarraskia zozketan erabakitako egun baterako zegoen aurreikusita. Baina Esterren esku-hartzeak juduen garaipenean lagundu zuen, eta hortik aurrera [Purim] jaia ezarri zen, p(u)r hitz persiarretik eratorria [Esteren liburua: «erabakia izan zen Pur, hu da, zortea», Ester 3:7 eta zozketan egitea esan nahi duena. Gaia eredugarritzat eta, aldi berean, Herbehereetako garaipenaren ospatzailetzat jotzen zen bere orduko etsaiarekiko, Espainiarekiko (Á.M. Navarro eta A. Lo Russo; MNBA 8643, obraren testua, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua eta egokitua). Inolako erreferentziarik eman gabe, MNBAko guneak zehazten du Purim sanskrito-bikoititik edo persieratik datorren izena dela (MNBA 8643, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua), baina hori ez da guztiz zehatza: Purim, batez ere, hebreerazko hizkuntzaren termino bat da, zeinaren singularra Pur (פור) den, eta, hizkuntza horretan, bai historikoan, bai modernoan, ha-goral bezala identifikatzen da, eta hitz hori, kasu horretan, zortea (פורים) bezala ulertzen da; oso litekeena da hebreerazko terminoa K.a. V. mendetik erabiltzea eta, aldi berean, oso litekeena da persierazko Pur ((Agentzia Judua: Purim) hitzetik etortzea; Ernest Kleinek iradokitzen du Purim terminoa puruacadiotik datorrela, eta hau, berriz, bur hitz sumerieratik (A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Amsterdam: Elsevier Scientific Publishing Co., 1971; Douglas Harper, "Purim", Online Etymology Dictionary, 2001-2014). Bai Webster's Revised Unabridged Dictionary zein Chambers's Twentieth Century Dictionary egunkariek adierazten dute Purim etimologia hebrearra dela (Fine Dictionary: Purim). Hala eta guztiz ere, kontsultatutako iturrietako batek ere ez du aipatu terminoaren balizko sanskrito-jatorria iradokitzen. 2014ko abuztuaren 5eko kontsulta
Olio Aert de Gelderena, 1675; Buenos Airesko Arte Ederren Museo Nazionalean gordetako eta erakutsitako koadroa; Mario Hirschen dohaintza, 1983 (Jorge Glusberg, Obras maestras del Museo Nacional de Bellas Artes, Buenos Aires: MNBA, 1996, 38. or.). Esteren liburua da pintura horren inspirazio literaioa: «Mardokeok idatzi zuen: [...] eta gutunak bidali zizkien Asuero erregearen probintzia guztietan zeuden judu guztiei, hurbilekoei eta urrunekoei, urte bakoitzeko Adarren hilaren hamalaugarren eta hilabete bereko hamabosgarren eguna ospatzeko aginduz, juduak beren etsaiekin bakean egon ziren egunen gisa, eta tristura alaitasun bihurtu zen hilabete gisa, eta dolua jaiegun gisa, oturuntza eta gozamen egun bihur zitzaten, bakoitzak bere auzoari opariak bidaltzeko egunean, eta behartsuei opariak emateko egun gisa». (Ester 9:20-22). Aert de Gelderren lana, batzuetan, «Ester eta Mardokeo Purimeko lehen gutuna idazten bezala ezagutzen da». (MNBA Obra 8643). MNBAk emandako informazioaren arabera, Aert de Gelderrek behin baino gehiagotan tratatu zuen Esterren historia, Holandan XVII. mendean ezaguna izan zelarik. Herbehereetako herriak, garai hartan, Antzinaroko juduek etsaien aurka egiten zuten uztarri espainiarraren aurkako borroka propioa alderatzen zuen. Esteren liburuak gazte judu batek Asuero (Xerxes) errege persiarraren aurrean bere herriaren sarraskia saihesteko nola parte hartu zuen kontatzen du. Sarraskia zozketan erabakitako egun baterako zegoen aurreikusita. Baina Esterren esku-hartzeak juduen garaipenean lagundu zuen, eta hortik aurrera [Purim] jaia ezarri zen, p(u)r hitz persiarretik eratorria [Esteren liburua: «erabakia izan zen Pur, hu da, zortea», Ester 3:7 eta zozketan egitea esan nahi duena. Gaia eredugarritzat eta, aldi berean, Herbehereetako garaipenaren ospatzailetzat jotzen zen bere orduko etsaiarekiko, Espainiarekiko (Á.M. Navarro eta A. Lo Russo; MNBA 8643, obraren testua, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua eta egokitua). Inolako erreferentziarik eman gabe, MNBAko guneak zehazten du Purim sanskrito-bikoititik edo persieratik datorren izena dela (MNBA 8643, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua), baina hori ez da guztiz zehatza: Purim, batez ere, hebreerazko hizkuntzaren termino bat da, zeinaren singularra Pur (פור) den, eta, hizkuntza horretan, bai historikoan, bai modernoan, ha-goral bezala identifikatzen da, eta hitz hori, kasu horretan, zortea (פורים) bezala ulertzen da; oso litekeena da hebreerazko terminoa K.a. V. mendetik erabiltzea eta, aldi berean, oso litekeena da persierazko Pur ((Agentzia Judua: Purim) hitzetik etortzea; Ernest Kleinek iradokitzen du Purim terminoa puruacadiotik datorrela, eta hau, berriz, bur hitz sumerieratik (A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Amsterdam: Elsevier Scientific Publishing Co., 1971; Douglas Harper, "Purim", Online Etymology Dictionary, 2001-2014). Bai Webster's Revised Unabridged Dictionary zein Chambers's Twentieth Century Dictionary egunkariek adierazten dute Purim etimologia hebrearra dela (Fine Dictionary: Purim). Hala eta guztiz ere, kontsultatutako iturrietako batek ere ez du aipatu terminoaren balizko sanskrito-jatorria iradokitzen. 2014ko abuztuaren 5eko kontsulta
Olio Aert de Gelderena, 1675; Buenos Airesko Arte Ederren Museo Nazionalean gordetako eta erakutsitako koadroa; Mario Hirschen dohaintza, 1983 (Jorge Glusberg, Obras maestras del Museo Nacional de Bellas Artes, Buenos Aires: MNBA, 1996, 38. or.). Esteren liburua da pintura horren inspirazio literaioa: «Mardokeok idatzi zuen: [...] eta gutunak bidali zizkien Asuero erregearen probintzia guztietan zeuden judu guztiei, hurbilekoei eta urrunekoei, urte bakoitzeko Adarren hilaren hamalaugarren eta hilabete bereko hamabosgarren eguna ospatzeko aginduz, juduak beren etsaiekin bakean egon ziren egunen gisa, eta tristura alaitasun bihurtu zen hilabete gisa, eta dolua jaiegun gisa, oturuntza eta gozamen egun bihur zitzaten, bakoitzak bere auzoari opariak bidaltzeko egunean, eta behartsuei opariak emateko egun gisa». (Ester 9:20-22). Aert de Gelderren lana, batzuetan, «Ester eta Mardokeo Purimeko lehen gutuna idazten bezala ezagutzen da». (MNBA Obra 8643). MNBAk emandako informazioaren arabera, Aert de Gelderrek behin baino gehiagotan tratatu zuen Esterren historia, Holandan XVII. mendean ezaguna izan zelarik. Herbehereetako herriak, garai hartan, Antzinaroko juduek etsaien aurka egiten zuten uztarri espainiarraren aurkako borroka propioa alderatzen zuen. Esteren liburuak gazte judu batek Asuero (Xerxes) errege persiarraren aurrean bere herriaren sarraskia saihesteko nola parte hartu zuen kontatzen du. Sarraskia zozketan erabakitako egun baterako zegoen aurreikusita. Baina Esterren esku-hartzeak juduen garaipenean lagundu zuen, eta hortik aurrera [Purim] jaia ezarri zen, p(u)r hitz persiarretik eratorria [Esteren liburua: «erabakia izan zen Pur, hu da, zortea», Ester 3:7 eta zozketan egitea esan nahi duena. Gaia eredugarritzat eta, aldi berean, Herbehereetako garaipenaren ospatzailetzat jotzen zen bere orduko etsaiarekiko, Espainiarekiko (Á.M. Navarro eta A. Lo Russo; MNBA 8643, obraren testua, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua eta egokitua). Inolako erreferentziarik eman gabe, MNBAko guneak zehazten du Purim sanskrito-bikoititik edo persieratik datorren izena dela (MNBA 8643, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua), baina hori ez da guztiz zehatza: Purim, batez ere, hebreerazko hizkuntzaren termino bat da, zeinaren singularra Pur (פור) den, eta, hizkuntza horretan, bai historikoan, bai modernoan, ha-goral bezala identifikatzen da, eta hitz hori, kasu horretan, zortea (פורים) bezala ulertzen da; oso litekeena da hebreerazko terminoa K.a. V. mendetik erabiltzea eta, aldi berean, oso litekeena da persierazko Pur ((Agentzia Judua: Purim) hitzetik etortzea; Ernest Kleinek iradokitzen du Purim terminoa puruacadiotik datorrela, eta hau, berriz, bur hitz sumerieratik (A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Amsterdam: Elsevier Scientific Publishing Co., 1971; Douglas Harper, "Purim", Online Etymology Dictionary, 2001-2014). Bai Webster's Revised Unabridged Dictionary zein Chambers's Twentieth Century Dictionary egunkariek adierazten dute Purim etimologia hebrearra dela (Fine Dictionary: Purim). Hala eta guztiz ere, kontsultatutako iturrietako batek ere ez du aipatu terminoaren balizko sanskrito-jatorria iradokitzen. 2014ko abuztuaren 5eko kontsulta
Olio Aert de Gelderena, 1675; Buenos Airesko Arte Ederren Museo Nazionalean gordetako eta erakutsitako koadroa; Mario Hirschen dohaintza, 1983 (Jorge Glusberg, Obras maestras del Museo Nacional de Bellas Artes, Buenos Aires: MNBA, 1996, 38. or.). Esteren liburua da pintura horren inspirazio literaioa: «Mardokeok idatzi zuen: [...] eta gutunak bidali zizkien Asuero erregearen probintzia guztietan zeuden judu guztiei, hurbilekoei eta urrunekoei, urte bakoitzeko Adarren hilaren hamalaugarren eta hilabete bereko hamabosgarren eguna ospatzeko aginduz, juduak beren etsaiekin bakean egon ziren egunen gisa, eta tristura alaitasun bihurtu zen hilabete gisa, eta dolua jaiegun gisa, oturuntza eta gozamen egun bihur zitzaten, bakoitzak bere auzoari opariak bidaltzeko egunean, eta behartsuei opariak emateko egun gisa». (Ester 9:20-22). Aert de Gelderren lana, batzuetan, «Ester eta Mardokeo Purimeko lehen gutuna idazten bezala ezagutzen da». (MNBA Obra 8643). MNBAk emandako informazioaren arabera, Aert de Gelderrek behin baino gehiagotan tratatu zuen Esterren historia, Holandan XVII. mendean ezaguna izan zelarik. Herbehereetako herriak, garai hartan, Antzinaroko juduek etsaien aurka egiten zuten uztarri espainiarraren aurkako borroka propioa alderatzen zuen. Esteren liburuak gazte judu batek Asuero (Xerxes) errege persiarraren aurrean bere herriaren sarraskia saihesteko nola parte hartu zuen kontatzen du. Sarraskia zozketan erabakitako egun baterako zegoen aurreikusita. Baina Esterren esku-hartzeak juduen garaipenean lagundu zuen, eta hortik aurrera [Purim] jaia ezarri zen, p(u)r hitz persiarretik eratorria [Esteren liburua: «erabakia izan zen Pur, hu da, zortea», Ester 3:7 eta zozketan egitea esan nahi duena. Gaia eredugarritzat eta, aldi berean, Herbehereetako garaipenaren ospatzailetzat jotzen zen bere orduko etsaiarekiko, Espainiarekiko (Á.M. Navarro eta A. Lo Russo; MNBA 8643, obraren testua, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua eta egokitua). Inolako erreferentziarik eman gabe, MNBAko guneak zehazten du Purim sanskrito-bikoititik edo persieratik datorren izena dela (MNBA 8643, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua), baina hori ez da guztiz zehatza: Purim, batez ere, hebreerazko hizkuntzaren termino bat da, zeinaren singularra Pur (פור) den, eta, hizkuntza horretan, bai historikoan, bai modernoan, ha-goral bezala identifikatzen da, eta hitz hori, kasu horretan, zortea (פורים) bezala ulertzen da; oso litekeena da hebreerazko terminoa K.a. V. mendetik erabiltzea eta, aldi berean, oso litekeena da persierazko Pur ((Agentzia Judua: Purim) hitzetik etortzea; Ernest Kleinek iradokitzen du Purim terminoa puruacadiotik datorrela, eta hau, berriz, bur hitz sumerieratik (A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Amsterdam: Elsevier Scientific Publishing Co., 1971; Douglas Harper, "Purim", Online Etymology Dictionary, 2001-2014). Bai Webster's Revised Unabridged Dictionary zein Chambers's Twentieth Century Dictionary egunkariek adierazten dute Purim etimologia hebrearra dela (Fine Dictionary: Purim). Hala eta guztiz ere, kontsultatutako iturrietako batek ere ez du aipatu terminoaren balizko sanskrito-jatorria iradokitzen. 2014ko abuztuaren 5eko kontsulta
Olio Aert de Gelderena, 1675; Buenos Airesko Arte Ederren Museo Nazionalean gordetako eta erakutsitako koadroa; Mario Hirschen dohaintza, 1983 (Jorge Glusberg, Obras maestras del Museo Nacional de Bellas Artes, Buenos Aires: MNBA, 1996, 38. or.). Esteren liburua da pintura horren inspirazio literaioa: «Mardokeok idatzi zuen: [...] eta gutunak bidali zizkien Asuero erregearen probintzia guztietan zeuden judu guztiei, hurbilekoei eta urrunekoei, urte bakoitzeko Adarren hilaren hamalaugarren eta hilabete bereko hamabosgarren eguna ospatzeko aginduz, juduak beren etsaiekin bakean egon ziren egunen gisa, eta tristura alaitasun bihurtu zen hilabete gisa, eta dolua jaiegun gisa, oturuntza eta gozamen egun bihur zitzaten, bakoitzak bere auzoari opariak bidaltzeko egunean, eta behartsuei opariak emateko egun gisa». (Ester 9:20-22). Aert de Gelderren lana, batzuetan, «Ester eta Mardokeo Purimeko lehen gutuna idazten bezala ezagutzen da». (MNBA Obra 8643). MNBAk emandako informazioaren arabera, Aert de Gelderrek behin baino gehiagotan tratatu zuen Esterren historia, Holandan XVII. mendean ezaguna izan zelarik. Herbehereetako herriak, garai hartan, Antzinaroko juduek etsaien aurka egiten zuten uztarri espainiarraren aurkako borroka propioa alderatzen zuen. Esteren liburuak gazte judu batek Asuero (Xerxes) errege persiarraren aurrean bere herriaren sarraskia saihesteko nola parte hartu zuen kontatzen du. Sarraskia zozketan erabakitako egun baterako zegoen aurreikusita. Baina Esterren esku-hartzeak juduen garaipenean lagundu zuen, eta hortik aurrera [Purim] jaia ezarri zen, p(u)r hitz persiarretik eratorria [Esteren liburua: «erabakia izan zen Pur, hu da, zortea», Ester 3:7 eta zozketan egitea esan nahi duena. Gaia eredugarritzat eta, aldi berean, Herbehereetako garaipenaren ospatzailetzat jotzen zen bere orduko etsaiarekiko, Espainiarekiko (Á.M. Navarro eta A. Lo Russo; MNBA 8643, obraren testua, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua eta egokitua). Inolako erreferentziarik eman gabe, MNBAko guneak zehazten du Purim sanskrito-bikoititik edo persieratik datorren izena dela (MNBA 8643, 2014ko abuztuaren 5ean begiratua), baina hori ez da guztiz zehatza: Purim, batez ere, hebreerazko hizkuntzaren termino bat da, zeinaren singularra Pur (פור) den, eta, hizkuntza horretan, bai historikoan, bai modernoan, ha-goral bezala identifikatzen da, eta hitz hori, kasu horretan, zortea (פורים) bezala ulertzen da; oso litekeena da hebreerazko terminoa K.a. V. mendetik erabiltzea eta, aldi berean, oso litekeena da persierazko Pur ((Agentzia Judua: Purim) hitzetik etortzea; Ernest Kleinek iradokitzen du Purim terminoa puruacadiotik datorrela, eta hau, berriz, bur hitz sumerieratik (A Comprehensive Etymological Dictionary of the English Language, Amsterdam: Elsevier Scientific Publishing Co., 1971; Douglas Harper, "Purim", Online Etymology Dictionary, 2001-2014). Bai Webster's Revised Unabridged Dictionary zein Chambers's Twentieth Century Dictionary egunkariek adierazten dute Purim etimologia hebrearra dela (Fine Dictionary: Purim). Hala eta guztiz ere, kontsultatutako iturrietako batek ere ez du aipatu terminoaren balizko sanskrito-jatorria iradokitzen. 2014ko abuztuaren 5eko kontsulta