Jozef Vos, De spiegel der volksziel: volksliedbegrip en cultuurpolitiek engagement in het bijzonder in het socialistische en katholiek jeugdidealisme tijdens het interbellum (dissertatie Nijmegen, 1993)
Meer over het naoorlogse “zedelijkheidsoffensief”, de Nederlandse Jeugd Gemeenschap en Nederlands Volksherstel bijvoorbeeld in: Hans Righart: “De eindeloze jaren zestig. Geschiedenis van een generatieconflict”, Amsterdam-Antwerpen, Uitgeverij De Arbeiderspers, 1995. https://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/
Daar o.m. verwijzingen naar H. de Liagre Böhl: ‘Zedeloosheidsbestrijding in 1945. Een motor van wederopbouw’, in: H. Galesloot en M. Schrevel (red.): “In fatsoen hersteld. Zedelijkheid en wederopbouw na de oorlog”, Amsterdam 1987. Zie http://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/colofon.htm
en daar bv. de tekst bij:http://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/righ002eind01_01_0009.htm
Verhelderend ten aanzien van deze materie is ook de dissertatie van Ido Weijers uit 1991: “Terug naar het behouden huis. Romanschrijvers en wetenschappers in de jaren vijftig”. Amsterdam: SUA (Proefschrift Erasmus Universiteit). Voor die jaren ’50 (waarin de naoorlogse problematiek nog altijd bleef meespelen) zie ook Paul Luykx en Pim Slot (red.): “Een stille revolutie? Cultuur en mentaliteit in de lange jaren vijftig” (http://dbnl.nl/tekst/luyk006stil01_01/index.htm)
dbnl.org
Het incipit, in: L.P. Grijp, Het Nederlandse lied in de Gouden Eeuw (Amsterdam, 1991). "Vooral in de 16e-eeuwse geestelijke contrafactuur werd immers gaarne de eerste versregel van het wereldlijke model ongewijzigd overgenomen en ook in het wereldlijke lied kwam initiële ontlening voor (p. 81). Rekent men de tweede tekstregel tot het incipit, dan is doorgaans het onderscheid gemaakt". Op dbnl.org.
Zie hiervoor: Louis Grijp, 'Op de bres voor smartlap en kinderlied', in: Literatuur zonder leeftijd (2002). Hierin: "Een lied vastleggen op papier heeft bovendien ook zo zijn nadelen. Dat bleek nadat Nienke van Hichtum en Jop Pollmann hun liedboek Het spel van moeder en kind (1936) publiceerden, gebaseerd op mondelinge overleveringen. 'Je merkt dat na het verschijnen van dat boek variaties van liedjes verdwijnen. De schriftelijke versie wordt opeens de officiële versie van een lied'".
Zie hiervoor het achtergrondartikel over deze handschriftencollecties: Louis Grijp, 'Kinderliedverzamelingen in het Meertens instituut', in Poëzie is kinderspel. Poëzie onder en boven de achttien, red. A. de Vries e.a. (2000), blz. 86-98. Op dbnl.org. Deze collecties zijn online te raadplegen in de Nederlandse Liederenbank.
Jozef Vos, De spiegel der volksziel: volksliedbegrip en cultuurpolitiek engagement in het bijzonder in het socialistische en katholiek jeugdidealisme tijdens het interbellum (dissertatie Nijmegen, 1993)
Meer over het naoorlogse “zedelijkheidsoffensief”, de Nederlandse Jeugd Gemeenschap en Nederlands Volksherstel bijvoorbeeld in: Hans Righart: “De eindeloze jaren zestig. Geschiedenis van een generatieconflict”, Amsterdam-Antwerpen, Uitgeverij De Arbeiderspers, 1995. https://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/
Daar o.m. verwijzingen naar H. de Liagre Böhl: ‘Zedeloosheidsbestrijding in 1945. Een motor van wederopbouw’, in: H. Galesloot en M. Schrevel (red.): “In fatsoen hersteld. Zedelijkheid en wederopbouw na de oorlog”, Amsterdam 1987. Zie http://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/colofon.htm
en daar bv. de tekst bij:http://www.dbnl.org/tekst/righ002eind01_01/righ002eind01_01_0009.htm
Verhelderend ten aanzien van deze materie is ook de dissertatie van Ido Weijers uit 1991: “Terug naar het behouden huis. Romanschrijvers en wetenschappers in de jaren vijftig”. Amsterdam: SUA (Proefschrift Erasmus Universiteit). Voor die jaren ’50 (waarin de naoorlogse problematiek nog altijd bleef meespelen) zie ook Paul Luykx en Pim Slot (red.): “Een stille revolutie? Cultuur en mentaliteit in de lange jaren vijftig” (http://dbnl.nl/tekst/luyk006stil01_01/index.htm)
De liedbladen zijn online te bekijken op: Nederlandse liedblaadjes, het geheugen van Nederland, op geheugenvannederland.nl. Daarnaast zijn ze per lied ontsloten in de Nederlandse Liederenbank.
liederenbank.nl
Een overzicht van de genres die binnen de Nederlandse Liederenbank worden gebruikt, is te vinden op: Lijst van genres, onderverdeeld in categorieën. Hier wordt van elk genre een definitie gegeven. Op liederenbank.nl.
