W okresie wczesnego średniowiecza osady obronne otaczane były obwarowaniami ziemno-drewnianymi w tzw. systemie ścianowym. Wykorzystując z reguły naturalne
właściwości obronne terenu, osady zakładano na szczytach wzgórz, na brzegach rzek, w terenach otoczonych bagnami. Po najdawniejszych zabytkach pozostały jedynie relikty archeologiczne, czasem czytelne w terenie ślady ziemnych wałów i fos. Przykładami są m.in.: wczesnośredniowieczne grodzisko „Horodyszcze” w Trepczy (stan. 2) z czterema pierścieniami obwałowań, jedna z najstarszych w Polsce osad obronnych z początków epoki brązu oraz wczesnego średniowiecza Urząd Marszałkowski-Departament Edukacji i Kultury. Program opieki nad zabytkami w województwie podkarpackim. Rzeszów. 2006
"Okres przedrzymski i rzymski : Obszar Polski południowo-wschodniej, ściślej jego południowa część, jest jednym z 4 w skali całego kraju, gdzie mamy do czynienia z enklawą osadnictwa celtyckiego. Jest ono datowane na III-I wiek p.n.e. W czasach odpowiadających okresowi rzymskiemu (wraz z okresem wędrówek ludów – I-V wiek) notujemy tutaj stanowiska zbliżone do znanych z Polski centralnej i innych części Małopolski, a także wskazujące na odrębność kulturową związaną z ludami południowymi (Dakowie). Stanowiska tego etapu występują najliczniej w strefie lessów, w Dołach Jasielsko-Sanockich oraz w strefie wielkodolinnej. Znaleziska z tego czasu należą do najbardziej efektownych w całych pradziejach, szczególnie pochodzące z cmentarzysk (Prusiek, Radawa, Trójczyce, Kopki – liczne przykłady elementów uzbrojenia, narzędzi, ozdoby). Ważną cechą jest obecność licznych importów południowych („rzymskich”), z których najliczniej występują monety (nie zawsze są one traktowane jako znaleziska archeologiczne ze względu na wartość numizmatyczną, co niewątpliwie zubaża zasób naszych źródeł ). " [1]
