William RaineyW.R.HarperWilliam RaineyW.R., Ernest DeWittE.D.BurtonErnest DeWittE.D., ShailerS.MathewsShailerS., The Biblical World, University of Chicago Press, 1897, s. 390 [dostęp 2024-01-28](ang.).
krytykaprawa.pl
Jedynym znanym przypadkiem troski o prowincje było rozstrzygnięcie w interesie petentów sporu pomiędzy kolonami z Saltus Burunitanus nad rzeką Bagradas w Afryce a dzierżawcą domeny cesarskiej: „Uchwalona zapewne za czasów Wespazjanalex Manciana ustalała, że kolon w domenach afrykańskich był zobowiązany do oddawania 1/3 plonów i odpracowania 6 dni rocznie. Inskrypcje afrykańskie świadczą o stałej tendencji do podwyższania świadczeń wymaganych od kolonów. Nowe ustawy Hadriana (lex de rudibus agris, rozszerzenie postanowień lex Manciana) świadczą, że obowiązujące przepisy nie były przestrzegane. Rządy Hadriana przyczyniły się do polepszenia sytuacji kolonów afrykańskich i ogółu drobnych rolników, ale Antoninus Pius i Marek Aureliusz nie wykazywali zainteresowania dla sytuacji warstw niższych. Do kancelarii Kommodusa wpłynęła skarga mieszkańców Saltus Burunitanus donoszących cesarzowi, że conductores (cesarscy dzierżawcy oddający powierzony sobie grunt w poddzierżawę kolonom) bezprawnie powiększają opłaty dzierżawne i powinności osobiste. W odpowiedzi Kommodus nakazał przestrzeganie lex Hadriana i przewidzianych przez nią obciążeń kolonów” (M. Jaczynowska, op. cit.) Tekst Decretum Commodi de Saltu Burunitano oznaczony w seriach wydań epigraficznych jako CIL VIII 10570 = ILS 6870 zachował się wyryty na tablicy odnalezionej na terenie Tunezji (Karolina Markowska: Skarga kolonów z obszaru Saltus Burunitanus na nadużycia prokuratora i generalnego dzierżawcy oraz odpowiedź cesarza Kommodusa z roku 182 n. e.).
poesialatina.it
Historia Augusta, Kommodus 8 i 11. Szerszy wykaz podaje Kasjusz Dion (LXXII,15) Amazonius, Invictus, Felix, Pius, Lucius, Aelius, Aurelius, Commodus, Augustus, Herculeus, Romanus, Exsuperatorius, po gr. (LXXII,15) Ἀμαζόνιος, Ἀνίκητος, Εὐτυχὴς, Εὐσεβὴς, Λούκιος, Αἴλιος, Αὐρήλιος, Κόμμοδος, Αὔγουστος, Ἡράκλειος, Ῥωμαῖος, Ὑπεραίρων.
uchicago.edu
penelope.uchicago.edu
Historia Augusta, Kommodus 8 i 11. Szerszy wykaz podaje Kasjusz Dion (LXXII,15) Amazonius, Invictus, Felix, Pius, Lucius, Aelius, Aurelius, Commodus, Augustus, Herculeus, Romanus, Exsuperatorius, po gr. (LXXII,15) Ἀμαζόνιος, Ἀνίκητος, Εὐτυχὴς, Εὐσεβὴς, Λούκιος, Αἴλιος, Αὐρήλιος, Κόμμοδος, Αὔγουστος, Ἡράκλειος, Ῥωμαῖος, Ὑπεραίρων.
univ-grenoble-alpes.fr
droitromain.univ-grenoble-alpes.fr
Jedynym znanym przypadkiem troski o prowincje było rozstrzygnięcie w interesie petentów sporu pomiędzy kolonami z Saltus Burunitanus nad rzeką Bagradas w Afryce a dzierżawcą domeny cesarskiej: „Uchwalona zapewne za czasów Wespazjanalex Manciana ustalała, że kolon w domenach afrykańskich był zobowiązany do oddawania 1/3 plonów i odpracowania 6 dni rocznie. Inskrypcje afrykańskie świadczą o stałej tendencji do podwyższania świadczeń wymaganych od kolonów. Nowe ustawy Hadriana (lex de rudibus agris, rozszerzenie postanowień lex Manciana) świadczą, że obowiązujące przepisy nie były przestrzegane. Rządy Hadriana przyczyniły się do polepszenia sytuacji kolonów afrykańskich i ogółu drobnych rolników, ale Antoninus Pius i Marek Aureliusz nie wykazywali zainteresowania dla sytuacji warstw niższych. Do kancelarii Kommodusa wpłynęła skarga mieszkańców Saltus Burunitanus donoszących cesarzowi, że conductores (cesarscy dzierżawcy oddający powierzony sobie grunt w poddzierżawę kolonom) bezprawnie powiększają opłaty dzierżawne i powinności osobiste. W odpowiedzi Kommodus nakazał przestrzeganie lex Hadriana i przewidzianych przez nią obciążeń kolonów” (M. Jaczynowska, op. cit.) Tekst Decretum Commodi de Saltu Burunitano oznaczony w seriach wydań epigraficznych jako CIL VIII 10570 = ILS 6870 zachował się wyryty na tablicy odnalezionej na terenie Tunezji (Karolina Markowska: Skarga kolonów z obszaru Saltus Burunitanus na nadużycia prokuratora i generalnego dzierżawcy oraz odpowiedź cesarza Kommodusa z roku 182 n. e.).
