„A CIC report from July 1947 cited sources that called Lebed a well-known sadist and collaborator of the Germans. Regardless, the CIC in Rome took up Lebed’s offer whereby Lebed provided information on Ukrainian émigré groups, Soviet activities in the U.S. zone, and information on the Soviets and Ukrainians more generally."Richard Breitman, Norman J.W. Goda, Hitler's Shadow: Nazi War Criminals, U.S. Intelligence, and the Cold War s.86.
„CIA operations with these Ukrainians began in 1948 under the cryptonym CARTEL, soon changed to AERODYNAMIC. Hrinioch stayed in Munich, but Lebed relocated to New York and acquired permanent resident status, then U.S. citizenship. It kept him safe from assassination, allowed him to speak to Ukrainian émigré groups, and permitted him to return to the United States after operational trips to Europe.” Richard Breitman, Norman J.W. Goda, Hitler's Shadow: Nazi War Criminals, U.S. Intelligence, and the Cold War s.86.
„Beginning in 1953 AERODYNAMIC began to operate through a Ukrainian study group under Lebed’s leadership in New York under CIA auspices, which collected Ukrainian literature and history and produced Ukrainian nationalist newspapers, bulletins, radio programming, and books for distribution in the Ukraine. In 1956 this group was formally incorporated as the non-profit Prolog Research and Publishing Association. It allowed the CIA to funnel funds as ostensible private donations without taxable footprints. To avoid nosey New York State authorities, the CIA turned Prolog into a for-profit enterprise called Prolog Research Corporation, which ostensibly received private contracts. Under Hrinioch, Prolog maintained a Munich office named the Ukrainische-Gesellschaft für Auslandsstudien, EV. Most publications were created here. The Hrinioch-Lebed organization still existed, but its activities ran entirely through Prolog. Prolog recruited and paid Ukrainian émigré writers who were generally unaware that they worked in a CIA-controlled operation. Only the six top members of the ZP/UHVR were witting agents. Beginning in 1955, leaflets were dropped over the Ukraine by air and radio broadcasts titled Nova Ukraina were aired in Athens for Ukrainian consumption. These activities gave way to systematic mailing campaigns to Ukraine through Ukrainian contacts in Poland and émigré contacts in Argentina, Australia, Canada, Spain, Sweden, and elsewhere. The newspaper Suchasna Ukrainia (Ukraine Today), information bulletins, a Ukrainian language journal for intellectuals called Suchasnist (The Present), and other publications were sent to libraries, cultural institutions, administrative offices and private individuals in Ukraine. These activities encouraged Ukrainian nationalism, strengthened Ukrainian resistance, and provided an alternative to Soviet media. In 1957 alone, with CIA support, Prolog broadcast 1,200 radio programs totaling 70 hours per month and distributed 200,000 newspapers and 5,000 pamphlets. In the years following, Prolog distributed books by nationalist Ukrainian writers and poets. One CIA analyst judged that, some form of nationalist feeling continues to exist [in the Ukraine] and … there is an obligation to support it as a cold war weapon. The distribution of literature in the Soviet Ukraine continued to the end of the Cold War."Richard Breitman, Norman J.W. Goda, Hitler's Shadow: Nazi War Criminals, U.S. Intelligence, and the Cold Wars. 88 i dalej s. 89-90.
„In the 1980s AERODYNAMIC’s name was changed to QRDYNAMIC and in the 1980s PDDYNAMIC and then QRPLUMB. In 1977 President Carter’s National Security Adviser Zbigniew Brzezinski helped to expand the program owing to what he called its impressive dividends and the impact on specific audiences in the target area. In the 1980s Prolog expanded its operations to reach other Soviet nationalities, and in a supreme irony, these included dissident Soviet Jews.” Richard Breitman, Norman J.W. Goda, Hitler's Shadow: Nazi War Criminals, U.S. Intelligence, and the Cold War s. 90.
„In June 1985 the General Accounting Office mentioned Lebed’s name in a public report on Nazis and collaborators who settled in the United States with help from U.S. intelligence agencies. The Office of Special Investigations (OSI) in the Department of Justice began investigating Lebed that year. The CIA worried that public scrutiny of Lebed would compromise QRPLUMB and that failure to protect Lebed would trigger outrage in the Ukrainian émigré community. It thus shielded Lebed by denying any connection between Lebed and the Nazis and by arguing that he was a Ukrainian freedom fighter. The truth, of course, was more complicated. As late as 1991 the CIA tried to dissuade OSI from approaching the German, Polish, and Soviet governments for war-related records related to the OUN. OSI eventually gave up the case, unable to procure definitive documents on Lebed."Richard Breitman, Norman J.W. Goda, Hitler's Shadow: Nazi War Criminals, U.S. Intelligence, and the Cold War s. 90-91
„Bezpośrednio odpowiedzialną osobą za podjęcie decyzji zbrodni ludobójstwa jest Mykoła Łebed´ kierujący OUN do sierpnia 1943 roku” Czesław Partacz, Przyczyny i tło konfliktu polsko-ukraińskiego w latach 1939–1947 [w:] „27 Dywizja AK”. Biuletyn Informacyjny nr 1 (101), Warszawa styczeń-marzec 2009, s.21.wersja elektroniczna. Tymczasem Mykoła Łebed´ został pozbawiony funkcji p.o. prowidnyka OUN-B najpóźniej 13 maja 1943 roku Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006, Instytut Studiów Politycznych PAN, ISBN 83-88490-58-3 s.117, Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011, ISBN 978-83-08-04576-3 s.98-99. Ustalenia śledztwa IPN: „W trakcie obrad wyraźnie zarysowało się niezadowolenie części przywódców OUN z pełniącego obowiązki prowidnyka OUN Mykoły Łebedia. Szczególnie było to widoczne wśród oficerów z byłego batalionu „Nachtigall”. Doprowadziło to w kwietniu 1943 roku do rezygnacji Łebedia. O fakcie tym poinformowano członków OUN w specjalnym oświadczeniu wydanym w dniu 13 maja. Władzę nad OUN objął wówczas triumwirat w składzie Zinowij Matła, Dmytro Majiwśkyj i Roman Szuchewycz” Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej Piotr Zając.
„Bezpośrednio odpowiedzialną osobą za podjęcie decyzji zbrodni ludobójstwa jest Mykoła Łebed´ kierujący OUN do sierpnia 1943 roku” Czesław Partacz, Przyczyny i tło konfliktu polsko-ukraińskiego w latach 1939–1947 [w:] „27 Dywizja AK”. Biuletyn Informacyjny nr 1 (101), Warszawa styczeń-marzec 2009, s.21.wersja elektroniczna. Tymczasem Mykoła Łebed´ został pozbawiony funkcji p.o. prowidnyka OUN-B najpóźniej 13 maja 1943 roku Grzegorz Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa 2006, Instytut Studiów Politycznych PAN, ISBN 83-88490-58-3 s.117, Grzegorz Motyka, Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2011, ISBN 978-83-08-04576-3 s.98-99. Ustalenia śledztwa IPN: „W trakcie obrad wyraźnie zarysowało się niezadowolenie części przywódców OUN z pełniącego obowiązki prowidnyka OUN Mykoły Łebedia. Szczególnie było to widoczne wśród oficerów z byłego batalionu „Nachtigall”. Doprowadziło to w kwietniu 1943 roku do rezygnacji Łebedia. O fakcie tym poinformowano członków OUN w specjalnym oświadczeniu wydanym w dniu 13 maja. Władzę nad OUN objął wówczas triumwirat w składzie Zinowij Matła, Dmytro Majiwśkyj i Roman Szuchewycz” Prokurator Instytutu Pamięci Narodowej Piotr Zając.
worldcat.org
RobertR.PotockiRobertR., Polityka państwa polskiego wobec zagadnienia ukraińskiego w latach 1930–1939, Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 2003, s. 109, ISBN 83-917615-4-1, OCLC830495161.
GrzegorzG.MotykaGrzegorzG., Ukraińska partyzantka 1942-1960, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, 2006, s. 136, 622, ISBN 978-83-88490-58-3, OCLC838973434.
