Voglis & Nioutsikos, 2017, pp. 318—9 Sakkas, 2013Mazower, 1995, p. 503 Ο Ιωάννης Κολιόπουλος, στην μελέτη του «Η Μακεδονία σύνορο δύο κόσμων (1945—1949)Архивировано 28 января 2012 года.», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο σκληρός ανταρτοπόλεμος που διεξήγαγε το ΚΚΕ εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων, δηλαδή εναντίον των παλαιών κομμάτων που συνιστούσαν το Κέντρο και τη Δεξιά της εποχής, ο πόλεμος αυτός που καθιερώθηκε να ονομάζεται „Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος“, άρχισε ουσιαστικά το φθινόπωρο του 1943, όταν το ΚΚΕ διά του ΕΛΑΣ επιχείρησε και εν πολλοίς επέτυχε να θέσει εκτός μάχης ανταγωνιστικές αντιστασιακές οργανώσεις, όπως η ΠΑΟ στη Μακεδονία. Πήρε τη μορφή επιχειρήσεως από το ΚΚΕ για τον έλεγχο της χώρας, από την αποχώρηση των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων έως τη συντριβή του ΕΛΑΣ στην Αθήνα και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, παρουσίασε εν συνεχεία ύφεση έως το φθινόπωρο του 1946, για να ενταθεί κατόπιν και να εξελιχθεί σε σκληρή ιδεολογικοπολιτική και στρατιωτική αντιπαράθεση έως το θέρος του 1949 και την οριστική ήττα του ΚΚΕ.». Sakkas, John (2013). "Old Interpretations and new approaches in the historiography of the Greek Civil war". Thetis (англ.). 20: 425—439.
Iatrides John O., Το διεθνές πλαίσιο του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, στο Νικολακόπουλος Ηλίας, Ρήγος Άλκης, Ψαλλίδας Γρηγόρης (επιμ.), Ο Εμφύλιος Πόλεμος, Από τη Βάρκιζα στο Γράμμο Φεβρουάριος 1945-Αύγουστος 1949, Θεμέλιο, Αθήνα 2002, σελ. 31-32. Επίσης για την χρονολογική μετατόπιση της έναρξης του Εμφυλίου, βλ. Μαρατζίδης Νίκος και Καλύβας Στάθης,Nέες τάσεις στη μελέτη του εμφυλίου πολέμουАрхивная копия от 19 августа 2017 на Wayback Machine, εφημ. Τα Νέα, 20 Μαρτίου 2004, και για την αντίθετη άποψη, βλ. Ηλίας Νικολακόπουλος, «Στρογγυλή Τράπεζα», στο Μιχαηλίδης Ιάκωβος Δ., Μουρέλος Ιωάννης, Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος. Μια αποτίμηση: Πολιτικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές προεκτάσεις, Ελληνικά Γράμματα και Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, Αθήνα 2007, σελ 198—199.
Интерес к образованию независимой Македонии в СССР активно проявляли ещё с первой половины 1930-х гг., а в мае 1946 на встрече с западными дипломатами в Москве Министр иностранных дел СССР Молотов заявил, что Салоники — это «древний славянский город», а Югославия должна иметь выход к Эгейскому морю. Подробнее чит.: Hopf, Ted. Reconstructing the Cold War: The Early Years, 1945—1958. — N.Y.: Oxford University Press, 2012. — P. 77.
Voglis & Nioutsikos, 2017, pp. 318—9 Sakkas, 2013Mazower, 1995, p. 503 Ο Ιωάννης Κολιόπουλος, στην μελέτη του «Η Μακεδονία σύνορο δύο κόσμων (1945—1949)Архивировано 28 января 2012 года.», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο σκληρός ανταρτοπόλεμος που διεξήγαγε το ΚΚΕ εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων, δηλαδή εναντίον των παλαιών κομμάτων που συνιστούσαν το Κέντρο και τη Δεξιά της εποχής, ο πόλεμος αυτός που καθιερώθηκε να ονομάζεται „Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος“, άρχισε ουσιαστικά το φθινόπωρο του 1943, όταν το ΚΚΕ διά του ΕΛΑΣ επιχείρησε και εν πολλοίς επέτυχε να θέσει εκτός μάχης ανταγωνιστικές αντιστασιακές οργανώσεις, όπως η ΠΑΟ στη Μακεδονία. Πήρε τη μορφή επιχειρήσεως από το ΚΚΕ για τον έλεγχο της χώρας, από την αποχώρηση των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων έως τη συντριβή του ΕΛΑΣ στην Αθήνα και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, παρουσίασε εν συνεχεία ύφεση έως το φθινόπωρο του 1946, για να ενταθεί κατόπιν και να εξελιχθεί σε σκληρή ιδεολογικοπολιτική και στρατιωτική αντιπαράθεση έως το θέρος του 1949 και την οριστική ήττα του ΚΚΕ.». Sakkas, John (2013). "Old Interpretations and new approaches in the historiography of the Greek Civil war". Thetis (англ.). 20: 425—439.
Αρχειοθετημένο αντίγραφο (неопр.). Дата обращения: 20 марта 2012. Архивировано из оригинала 1 февраля 2012 года., εφημ. Καθημερινή 18 Σεπτεμβρίου 2011.
Καθημερινή (недоступная ссылка) Η Θεσσαλονίκη των πολιτικών δολοφονιών
Ριζοσπάστης Το Δόγμα Τρούμαν και η πολιτική της υποτέλειας
Во время операции произошёл уникальный случай: солдаты противоборствующих сторон примирились на одну ночь, чтобы защитить себя от ярости суровой природыΡιζοσπάστηςАрхивная копия от 7 августа 2014 на Wayback Machine Το χρονικό της Νιάλας
Αρχειοθετημένο αντίγραφο (неопр.). Дата обращения: 20 марта 2012. Архивировано из оригинала 1 февраля 2012 года., εφημ. Καθημερινή 18 Σεπτεμβρίου 2011.
Во время операции произошёл уникальный случай: солдаты противоборствующих сторон примирились на одну ночь, чтобы защитить себя от ярости суровой природыΡιζοσπάστηςАрхивная копия от 7 августа 2014 на Wayback Machine Το χρονικό της Νιάλας
Voglis & Nioutsikos, 2017, pp. 318—9 Sakkas, 2013Mazower, 1995, p. 503 Ο Ιωάννης Κολιόπουλος, στην μελέτη του «Η Μακεδονία σύνορο δύο κόσμων (1945—1949)Архивировано 28 января 2012 года.», αναφέρει χαρακτηριστικά: «Ο σκληρός ανταρτοπόλεμος που διεξήγαγε το ΚΚΕ εναντίον των πολιτικών του αντιπάλων, δηλαδή εναντίον των παλαιών κομμάτων που συνιστούσαν το Κέντρο και τη Δεξιά της εποχής, ο πόλεμος αυτός που καθιερώθηκε να ονομάζεται „Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος“, άρχισε ουσιαστικά το φθινόπωρο του 1943, όταν το ΚΚΕ διά του ΕΛΑΣ επιχείρησε και εν πολλοίς επέτυχε να θέσει εκτός μάχης ανταγωνιστικές αντιστασιακές οργανώσεις, όπως η ΠΑΟ στη Μακεδονία. Πήρε τη μορφή επιχειρήσεως από το ΚΚΕ για τον έλεγχο της χώρας, από την αποχώρηση των γερμανικών στρατιωτικών δυνάμεων έως τη συντριβή του ΕΛΑΣ στην Αθήνα και τη Συμφωνία της Βάρκιζας, παρουσίασε εν συνεχεία ύφεση έως το φθινόπωρο του 1946, για να ενταθεί κατόπιν και να εξελιχθεί σε σκληρή ιδεολογικοπολιτική και στρατιωτική αντιπαράθεση έως το θέρος του 1949 και την οριστική ήττα του ΚΚΕ.». Sakkas, John (2013). "Old Interpretations and new approaches in the historiography of the Greek Civil war". Thetis (англ.). 20: 425—439.
Iatrides John O., Το διεθνές πλαίσιο του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου, στο Νικολακόπουλος Ηλίας, Ρήγος Άλκης, Ψαλλίδας Γρηγόρης (επιμ.), Ο Εμφύλιος Πόλεμος, Από τη Βάρκιζα στο Γράμμο Φεβρουάριος 1945-Αύγουστος 1949, Θεμέλιο, Αθήνα 2002, σελ. 31-32. Επίσης για την χρονολογική μετατόπιση της έναρξης του Εμφυλίου, βλ. Μαρατζίδης Νίκος και Καλύβας Στάθης,Nέες τάσεις στη μελέτη του εμφυλίου πολέμουАрхивная копия от 19 августа 2017 на Wayback Machine, εφημ. Τα Νέα, 20 Μαρτίου 2004, και για την αντίθετη άποψη, βλ. Ηλίας Νικολακόπουλος, «Στρογγυλή Τράπεζα», στο Μιχαηλίδης Ιάκωβος Δ., Μουρέλος Ιωάννης, Ο Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος. Μια αποτίμηση: Πολιτικές, ιδεολογικές, ιστοριογραφικές προεκτάσεις, Ελληνικά Γράμματα και Ίδρυμα Μελετών Χερσονήσου του Αίμου, Αθήνα 2007, σελ 198—199.